O kamieniach

WPROWADZENIE

Kamienie szlachetne i ozdobne nosi się dla przyjemności, z miłości do piękna i harmonii. Wierzymy też, że mają wpływ na nasze zdrowie i urodę, szczęście i powodzenie...

Jeśli mamy zamiar kupić biżuterię z kamieniami szlachetnymi czy ozdobnymi, warto się zapoznać z poniższym przewodnikiem. Często używa się określeń "kamienie półszlachetne" i "kamienie szlachetne". Jednak nie istnieje przekonujące rozgraniczenie kamieni mniej i bardziej szlachetnych czy wartościowych. Dlatego lepiej mówić zbiorczo o kamieniach szlachetnych i ozdobnych.

Najbardziej znane kamienie szlachetne i ozdobne

AGAT

Charakterystyczny kamień z grupy kwarcu o wszystkich barwach i budowie wstęgowej lub koncentrycznej. Jest odmianą chalcedonu. Agaty znajduje się jako nagromadzenia kuliste lub w kształcie migdałów, od wielkości obwodu od kilku mm do kilku metrów. Jeśli wnętrze kuli nie zostanie do końca wypełnione warstwami agatu, w pozostałej pustce tworzą się różne kryształy. Występuje w wielu odmianach, na każdym kontynencie.

Symbolicznie powiązany ze znakiem Zodiaku - Waga i planetą - Merkury.

Wierzy się, że uzdrawia wszystko: ciało, umysł i ducha. Jest korzystny dla skóry, żołądka, wątroby i nerek. Chroni przed szkodliwymi skutkami promieni rentgenowskich i radioaktywnością. Wspomaga cały świat roślin. Poprawia pamięć i koncentrację.Przynosi powoli poprawę finansów.

AKWAMARYN

Kamień o barwie bladoniebieskiej do ciemnoniebieskiej lub bladozielonej, z grupy berylu. Nazwa "akwamaryn" pochodzi od barwy wody morskiej (łac. aqua marina). Najbardziej pożądany jest głęboki błękit. Największe i najbardziej znaczące złoża znajdują się w Brazylii.

Symbolicznie powiązany ze znakiem Zodiaku - Ryby i planetą - Neptun.

Wierzy się, że usuwa bóle gardła i zębów. Przeciwdziała zatrzymywaniu płynów, schorzeniom trawiennym , pecherza i nerek, przeziębieniom i chorobom górnych dróg oddechowych oraz chorobie morskiej. Łagodzi ból oraz pomaga opanować ataki lęku i fobii, zwłaszcza związanych z podróżowaniem drogą morską lub powietrzną.

ALEKSANDRYT

Jest szczególnie cenioną odmianą chryzoberylu.

Aleksandryt (od imienia cara Aleksandra II) w świetle dziennym jest zielony, w sztucznym zaś (poza świetlówkami) - rubinowoczerwony.

Symbolicznie powiązany ze znakiem Zodiaku - Lew i planetą - Wenus.

Wierzy się, że usuwa przemęczenie. Korzystnie działa przy wrzodach żołądka i zaburzeniach trawiennych. Wspomaga łagodną dietę odchudzającą. Łagodzi problemy z głową, jest dobry na schodzenia ucha wewnętrznego i potrafi złagodzić dzwonienie w uszach. Pomaga w chorobie morskiej i lokomocji.

AMAZONIT

Zwany też kamieniem amazońskim (nazwa od rzeki Amazonki) jest zwykle nieprzezroczystym, zielonym lub niebieskawozielonym skaleniem potasowym.

Symbolicznie powiązany ze znakiem Zodiaku - Panna i planetą - Uran.

Wierzy się, że pomaga poprawić i utrzymać zdrowie. Wspomaga leczenie piersi, funkcjonowanie gardła, tarczycy oraz nerwów. Dobrze działa na górny odcinek kręgosłupa. Uważany za kamień odwagi.

AMETYST

Jest najbardziej cenionym kamieniem z grupy kwarcu. Przyczyną jego zabarwienia jest żelazo. Nazwa (gr.) oznacza "trzeźwy"; w starożytności ametyst uchodził za amulet przeciw pijaństwu. Barwa najczęściej fioletowa, rzadko bladoczerwonofioletowa. Pięknie wygląda w świetle dziennym. Był niegdyś ulubionym kamieniem dostojników kościelnych.

Symbolicznie powiązany ze znakiem Zodiaku - Wodnik i planetą - Jowisz.

Wierzy się, że jest jednym z najskuteczniejszych kryształów dla każdego rodzaju uzdrawiania, często nazywany jest wszechuzdrawiającym. Daje efekty u ludzi, zwierząt i roślin. Działa na choroby duszy i ciała, a szczególnie problemy emocjonalne. Jest pomocny przy uzależnieniach, łącznie z alkoholem i jedzeniem. Pomaga złagodzić dolegliwości układu trawiennego., zapobiega bezsenności i koszmarom sennym. Uśmierza bóle głowy i oczu.

APATYT

Kamień może występować w różnych barwach: bezbarwnej, różowej, żółtej, zielonej, niebieskiej, fioletowej. Nazwa (gr. "oszustwo") nadana z powodu możliwości pomylenia z innymi kamieniami. Ma połysk szklisty. Z powodu domieszek odróżnia się wiele rodzajów apatytów. Jasnozielona odmiana nosi nazwę handlową "kamień asparagusowy".

Wspomaga leczenie i zapobiega zapaleniu stawów.

AWENTURYN

Zwany też kwarcem awenturynowym. Odkryty przez przypadek (wł. a ventura) około 1700 r., nazwę uzyskał od podobnie wyglądającego rodzaju szkła. Zwykle jest ciemnozielony z metalicznym połyskiem lub czerwonobrązowy do złotobrązowego.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Rak (22.06-22.07), Waga (24.09-23.10).

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom serca, dolegliwościom stóp.

AZURYT

Zwany kamieniem azurytowym lub szessylitem. Nazwa nadana ze względu na lazurytową barwę. Połysk szklisty. Występuje razem z malachitem w złożach rudy miedzi lub w ich pobliżu. Niegdyś używany do produkcji barwnika lazurowego.

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy.

BERYL

Wiele odmian berylu wykorzystuje się jako kamienie szlachetne i ozdobne. Zielone beryle noszą nazwę szmaragdów, zaś niebieskie - akwamarynu. Beryl (z wyłączeniem szmaragdu i akwamarynu) jest kamieniem o barwie złotożółtej, żółtozielonej, żółtej, różowej i bezbarwnej. Nazwa "beryl" pochodzi z obszaru indyjskiego i przypuszczalnie od zawsze była określeniem tego samego kamienia szlachetnego. Beryle są kruche, za to odporne na chemikalia używane w gospodarstwie domowym. Posiadają żywy połysk szklisty.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Panna (24.08-23.09), Waga (24.09-23.10), Strzelec (23.11-21.12), Koziorożec (22.12-20.01).

Wspomaga leczenie i zapobiega dolegliwościom stóp.

CHALCEDON

Chalcedon właściwy z grupy kwarcu to kamień o barwie niebieskawej lub białoszarej. Składa się on z mikroskopijnych, równoległych włókienek. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od starożytnego miasta nad Bosforem.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Baran (21.03-20.04), Rak (22.06-22.07), Skorpion (24.10-22.11), Strzelec (23.11-21.12).

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom oczu, chorobom serca, schorzeniom jąder.

CHRYZOKOLA

Kamień o barwie zielonej lub niebieskiej, nieprzezroczysty, niekiedy słabo przeświecający. Złoża w Chile, Izraelu, Kongo, Meksyku, Peru, Rosji i USA.

Przyporządkowana znakom Zodiaku: Bliźnięta (21.05-21.06), Wodnik (21.01-19.02).

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom gardła.

CYRKON

Cyrkon znany jest od starożytności, chociaż pod różnymi nazwami. Obecna nazwa pochodzi prawdopodobnie z perskiego i oznacza "kolor złoty". Występuje w barwach: bezbarwna, żółta, brązowa, pomarańczowa, czerwona, fioletowa, niebieska i zielona. Charakteryzuje się dużą brylancją i intensywnym ogniem. Połysk szklisty do diamentowego. Występują zwykle w postaci otoczaków w złożach aluwialnych. Najczęstsze w przyrodzie są cyrkony szarobrązowe i czerwonobrązowe, bezbarwne spotyka się rzadziej.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Panna (24.08-23.09).

Wspomaga leczenie i zapobiega schorzeniom jąder, dolegliwościom stóp, żylakom.

CYTRYN

Ten kamień z grupy kwarcu nosi nazwę od swej cytrynowożółtej barwy.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Bliźnięta.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom trzustki, rwie kulszowej.

CZAROIT

Kamień mało u nas znany o barwie od bzowego do fioletowego. Wskutek domieszki widoczne dekoracyjnie białe lub czarne plamy bądź płomienie. Czaroity są przeświecające do nieprzezroczystych.

DIAMENT

Nazwa diamentu pochodzi od jego twardości (gr. adamas = niepokonany). Rzeczywiście nie istnieje nic twardszego niż diament, stąd też uchodzi on za niemal niezniszczalny. Jego twardość szlifowania jest niemal 140 razy większa niż rubinu i szafiru, kolejnych co do twardości kamieni. Ma dużą łupliwość i dlatego nie należy jedynie uderzać nim o żadną krawędź. Jest za to odporny na czynniki chemiczne.
Diamenty istnieją w wielu barwach - bezbarwna (najbardziej ceniona), żółta (najczęstsza), brązowa, rzadko zielona, niebieska, czerwonawa, czarna.
Ze względu na typowy połysk diamentowy, inne efekty optyczne, dużą twardość i rzadkość występowania diament uchodzi za króla kamieni szlachetnych. Już od starożytności używano go do wyrobu biżuterii. Diamenty oszlifowane klasyfikuje się wg barwy, czystości, szlifu i masy.

Brylant to oszlifowany okrągły diament o szlifie brylantowym.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Baran.

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, schorzeniom jąder, dolegliwościom stóp, żylakom, rwie kulszowej.

FLUORYT

Nazwa (łac. płynąć ) powstała od zastosowania jako topnik w procesie uzyskiwania ciekłych żużli. Połysk szklisty, podział barw (wszystkie niemal barwy, najczęściej zielona, niebieska, fioletowa, żółta) często strefowy i plamisty.

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, zapaleniu stawów.

GRANAT

Granaty to grupa różnie ubarwionych kamieni szlachetnych o podobnej strukturze krystalicznej i podobnym składzie chemicznym. Nazwa (łac. ziarno) nadana została ze względu na okrągławe kształty lub podobieństwo do pestek owoców drzewa granatowego.

W języku potocznym pod pojęciem "granatu" rozumie się tylko kamienie czerwone - pirop i almandyn. Pirop ma barwę czerwoną, często z odcieniem brązowawym, był kamieniem modnym w XVIII i XIX w. Almandyn ma barwę czerwoną, często z odcieniem fioletowym.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Koziorożec.

Wspomaga leczenie i zapobiega zapaleniu stawów, osłabieniu paznokci, schorzeniom jąder, chorobom trzustki, żylakom.

HEMATYT

Nazwa hematyt (od gr. krew), a także synonim krwawnik pochodzą od tego, że podczas jego szlifowania ciecz chłodząca zabarwia się na krwistoczerwono. Niegdyś stosowany do wyrobu biżuterii żałobnej, dziś już nie pełni takiej roli. Barwa czarna, czarnoszara, brązowoczerwona.

Hematyna - handlowa nazwa imitacji hematytu z prasowanego i spiekanego tlenku żelaza, wytwarzana w USA. W odróżnieniu od hematytu posiada lekkie własności magnetyczne.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Baran (21.03-20.04).

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy.

HOWLIT

Mlecznobiały, często poprzecinany czarnymi lub ciemnobrązowymi żyłkami, nieprzezroczysty kamień. Zabarwiony na niebiesko udaje turkus.

IOLIT

Zwany również kordierytem. Barwa iolitu jest zwykle niebieska lub niebieskofioletowa. Bezbarwne i bladoniebieskie iolity należą do rzadkości.

JADEIT

Jadeit do kamień z grupy żadu, o barwie przeważnie zielonej. Na skutek mocnego zrośnięcia się drobniutkich ziarenek i spilśnionych włókien jest bardzo zwięzły i odporny. Występuje w niemal wszystkich barwach. Trudno go odróżnić od drugiego żadu - nefrytu.

W czasach prehistorycznych żad ze względu na swoje właściwości był wykorzystywany do wyrobu broni i narzędzi. W Chinach do dziś wyrabia się z niego figurki. W przedkolumbijskiej Ameryce Środkowej żad był ceniony bardziej od złota.

Symbolicznie powiązany ze znakiem Zodiaku - Ryby.

Wspomaga leczenie i zapobiega schorzeniom jąder.

JASPIS

Jaspis często zaliczany jest do chalcedonów, niekiedy jednak ze względu na ziarnistą strukturę traktuje się go jako samodzielną grupę w obrębie rodziny kwarców. Nazwa "jaspis" pochodzi z j. greckiego i oznacza "cętkowany kamień". Jednak w starożytności nazwa ta oznaczała zupełnie inne kamienie niż dziś.

Drobnoziarnisty, zbity jaspis zawiera zawsze substancje obce, czasem nawet do 20%. Stąd też duże różnice we własnościach fizycznych, odcieniach barwy i rysunkach. Jednobarwne jaspisy są rzadkością, zwykle jest on wielobarwny, pasiasty lub wzorzysty.
Występuje jako wypełnienie szczelin lub żył oraz w postaci buł.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Baran (21.03-20.04), Bliźnięta (21.05-21.06), Panna (24.08-23.09), Wodnik (21.01-19.02).

Wspomaga leczenie i zapobiega osłabieniu paznokci, chorobom trzustki, rwie kulszowej.

KAMIEŃ KSIĘŻYCOWY

Kamień należący do grupy skaleni, bezbarwny lub żółty. Jest skaleniem potasowym wykazującym białą migotliwość przypominającą światło Księżyca (stąd nazwa). Szlifowane jako kaboszony.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Rak.

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, chorobom trzustki.

KARNEOL

Karneol jest kamieniem z grupy kwarcu. Jest brązowoczerwoną, przeświecającą lub nieprzezroczystą odmianą chalcedonu.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Lew.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom serca, osłabieniu paznokci, schorzeniom jąder, żylakom.

KRYSZTAŁ GÓRSKI

Kryształ górski to bezbarwny kamień z grupy kwarcu. Nazwa "kryształ" pochodzi od gr. słowa oznaczającego lód, gdyż kamień ten uważano za coś na zawsze zamarzniętego. Znane są kryształy górskie o masie wielu ton, lecz kamienie warte oszlifowania zdarzają się rzadko.

Często urody dodają im inkluzje innych materiałów (np. pirytu, rutylu, turmalinu).

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Bliźnięta (21.05-21.06), Lew (23.07-23.08), Strzelec (23.11-21.12).

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, chorobom oczu, chorobom gardła, schorzeniom jąder, żylakom.

KRZEMIEŃ PASIASTY

Krzemień (z grupy kwarcu) jest skamieniałym drewnem o składzie mineralnym jaspisu, chalcedonu, rzadziej opalu. Składa się głównie z krzemionki. Stosowany zwykle do wyrobów artystycznych i dekoracyjnych. W biżuterii najczęściej stosowany jest krzemień pasiasty.

Krzemień pasiasty zwany jest kamieniem optymizmu. Występuje w jedynym miejscu na naszej planecie - na Ziemi Sandomierskiej. W neolicie używany był do wyrobu siekierek o znaczeniu magicznym, obrzędowym. Kamień ten usłojeniem przypomina wzburzoną wodę, a uderzony jeden o drugi wytwarza iskry. Prawdopodobnie to połączenie wody i ognia tłumaczy kult magiczny, jakim go otaczano. Spośród kwarców jest jednym z najtwardszych.

Krzemień pasiasty w biżuterii stosuje się dopiero od lat 70. XX wieku, obecnie jest bardzo modny. Barwy brązowe, szare, o charakterystycznym wzorze.

Stosowany również w radiestezji i bioenergoterapii.

KUNZYT

To mało znany kamień z grupy spodumenu. Po raz pierwszy został poddany analizie w 1902 r. Substancją nadającą mu barwę różowofioletową lub jasnofioletową jest mangan. Kamienie zwykle są jasne, często spotykane z inkluzjami lub wygojonymi pęknięciami. Kunzyty mają żywy połysk szklisty.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Waga (24.09-23.10).

KWARC DYMNY

Kwarc dymny to kamień z grupy kwarcu. Nazwa pochodzi od dymnej barwy. Przyczyną zabarwienia jest (naturalne lub sztuczne) promieniowanie gamma. Występuje często z inkluzjami igieł rutylu. Barwa brązowa do niemal czarnego, ciemnoszara.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Byk (21.04-20.05), Lew (23.07-23.08), Waga (24.09-23.10), Skorpion (24.10-22.11), Strzelec (23.11-21.12), Koziorożec (22.12-20.01), Ryby (20.02-20.03).

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom serca, osłabieniu paznokci, schorzeniom jąder, rwie kulszowej.

KYANIT

Mało znany kamień zwany też cyanitem. Nazwa (gr. niebieski) powstała od jego koloru. Barwa niebieska do bezbarwnej, niebieskozielona, brązowa, połysk szklisty.

LABRADORYT

Labradoryt lub labrador to kamień z grupy skalenia. Jego nazwa pochodzi od kanadyjskiego półwyspu Labrador, gdzie został znaleziony. Wykazuje grę barw w metalicznie lśniących odcieniach. Występuje w barwach: ciemnoszarej, szaroczarnej, z grą barw; również bezbarwnej, brązowej, zielonej, czerwonej. Najbardziej charakterystyczne są kamienie z niebieskimi i zielonymi efektami, najcenniejsze z całym widmem.

Szczególnie piękną odmianą jest spektrolit - to nazwa handlowa labradorytu występującego tylko w Finlandii.

LAPIS LAZULI

Zwany też lazurytem (arab.-łac. niebieski kamień) jest kamieniem o barwie lazurowej, filetowej, zielonkawoniebieskiej. W jego składzie są zawsze obecne inne minerały (najbardziej pożądanym jest piryt). Substancją nadającą mu barwę jest siarka. W kamieniach najlepszej jakości barwa jest rozmieszczona równomiernie, na ogół jednak jest plamista lub pasiasta.

Najważniejsze złoża lapis lazuli znajdują się w Afganistanie.

To kamień wrażliwy na silny nacisk, wysoką temperaturę, gorące kąpiel, kwasy i mydło. Pierścionki z lapis lazuli trzeba zdejmować do prac domowych!

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Waga.

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, chorobom gardła, dolegliwościom stóp, żylakom, rwie kulszowej.

LARIMAR

Nowość na rynku (pojawił się w latach 70. XX wieku), ostatnio bardzo modny kamień. Jest niebieską odmianą pektolitu. Złoża występują jedynie w Republice Dominikany. Daje się łatwo polerować.

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, chorobom gardła.

MALACHIT

Charakterystyczny, jasno- do czarnozielonego, pasiasty kamień używany chętnie w biżuterii. Niezbyt twardy, w przełamie lub po oszlifowaniu skupienia wykazuje pasiastość jasnych i ciemniejszych warstw o koncentrycznych pierścieniach, liniach prostych lub bardziej złożonych wzorach.

Jest wrażliwy na wysoką temperaturę i kwasy, amoniak oraz gorące kąpiele. Biżuterię z niego trzeba traktować delikatnie.

Malachit był popularny już wśród starożytnych Egipcjan, Greków i Rzymian jako kamień ozdobny, amulet i... cień do powiek (roztarty na proszek).
Wciąż jest poszukiwanym kamieniem ozdobnym i dekoracyjnym.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Koziorożec (22.12-20.01), Wodnik (21.01-19.02).

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, chorobom oczu, zapaleniom stawów, rwie kulszowej.

MARKAZYT

Najczęściej w kolorze brązu, również zielonożółty, brązowawy. Nieprzezroczysty, dość twardy kamień. Bardzo podobny do pirytu.

MOLDAWIT

Zwany inaczej mołdawitem, wełtawitem, kamieniem butelkowym czy chryzolitem wodnym, moldawit jest skałą (tektytem) mającą zastosowanie jako kamień szlachetny i ozdobny. Nazwa pochodzi od rzeki Wełtawy (niem. Moldau) w Czechach.

Są to skondensowane opary skalne powstałe po uderzeniu meteorytu. Ma zbrużdżoną powierzchnię i szklisty połysk, barwę butelkowozieloną do brązowozielonej lub ciemnobrązową do czarnej.

NEFRYT

Nefryt, podobnie jak bardzo podobny jadeit, należy do grupy żadu. Jest zbitym, spilśnionym aktynolitem, jeszcze bardziej zwięzłym od jadeitu. Występuje w niemal wszystkich barwach, bywa również pasiasty bądź plamisty, często z żółtawym odcieniem. Najbardziej pożądany jest zielony. Połysk szklisty.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Waga (24.09-23.10).

OBSYDIAN

Obsydian jest skałą używaną jako kamień szlachetny i ozdobny. Już w czasach prehistorycznych stosowany był do wyrobu amuletów i naszyjników. Barwy czarna, szara, brązowa, zielona. Różne odmiany wskutek inkluzji błyszczących kryształów wykazują migotliwość złotą lub srebrną.
Obsydian śnieżny - nazwa handlowa obsydianu z szarobiałymi, kulistymi wrostkami krystobalitu.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Skorpion.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom trzustki.

ONYKS

Onyks jest kamieniem warstwowym z grupy kwarcu, łączącym w sobie czarną warstwę dolną i białą warstwę górną, zwany jest też onyksem czarnym lub onyksem arabskim. "Onyks" jest też określeniem jednobarwnego chalcedonu (np. czarny onyks). Właśnie o takiej barwie jest najczęściej spotykany w wyrobach jubilerskich.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Koziorożec.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom oczu, osłabieniu paznokci.

OPAL

Wśród opali (nazwa w sanskrycie oznacza "kamień") wyróżnia się połyskujące opale szlachetne, opale ogniste i opale zwyczajne.

Szczególną cechą opali szlachetnych jest tęczowe połyskiwanie, które (zwłaszcza przy zaokrąglonych formach szlifu) zmienia się w zależności od kąta obserwacji. Opal zawiera zawsze wodę (3-30%). Z wiekiem wskutek jej utraty może pękać i słabiej opalizować. Można go nasączyć wówczas olejem lub wodą, co pomoże na jakiś czas. Można je też przechowywać w wilgotnej watce. Jest wrażliwy na nacisk, uderzenie, kosmetyki, mydło i inne środki czyszczące. Wśród opali szlachetnych wyróżniamy opale białe (mleczne), opale czarne (ciemnoniebieskie lub ciemnozielone), opale matrycowe (pasiaste zrosty ze skałą macierzystą), opale boulder (ciemne tło, duża odporność), opale arlekinowe (przezroczyste lub przeświecające o charakterystycznych wzorach), opale jelly (niebieskawoszare o słabej grze barw), opale kryształowe (czerwone refleksy na bezbarwnym tle) oraz opale girasol (niemal przezroczyste o niebieskawej poświacie).

Opale ogniste nie wykazują zwykle opalizacji. Są zazwyczaj mlecznie mętne, o barwie żółtoczerwonej (stąd nazwa).

Opal zwyczajny (pospolity) jest nieprzezroczysty, rzadko przeświecający i nie wykazuje gry barw.

Wspomnieć tutaj należy o syntetycznych czarnych opalach uzyskiwanych metodą Gilsona. Są to najwyższej jakości na świecie syntetyczne opale. To co je wyróżnia to fakt, że tworzy się je podczas procesu podobnego do tworzenia naturalnych opali. Są prawie identyczne pod względem chemicznym i fizycznym, jak naturalne czarne opale australijskie. Proces ten został opracowany przez Pierra Gilsona we Francji w 1974 roku. Niezbędne jest aż 14-18 miesięcy, aby stworzyć taki opal! Jest twardszy i bardziej trwały niż naturalny.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Waga.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom gardła, chorobom serca.

PERYDOT

Perydot, zwany też chryzolitem lub oliwinem, jest zółtozielonym, oliwkowozielonym lub brązowawym minerałem. Do środkowej Europy został przywieziony przez krzyżowców. W średniowieczu używano go do celów kościelnych. W epoce baroku był ulubionym kamieniem jubilerskim. U Indian północnoamerykańskich do dziś jest najbardziej cenionym kamieniem.

Największy oszlifowany perydot waży 310 kr i znajduje się w USA. W Rosji istnieją oszlifowane perydoty, pochodzące z meteorytu, który spadł w 1749 r. na wschodzie Syberii.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Rak (22.06-22.07), Waga (24.09-23.10), Koziorożec (22.12-20.01).

PREHNIT (FRENIT)

Mniej znany kamień o barwie żółtawozielonej lub brązowawożółtej, o połysku szklistym do perłowego. Złoża w Australii, Chinach, RPA, Szkocji i USA. Występuje często z inkluzjami.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom trzustki.

RODONIT

Charakterystyczny kamień, który ma zwykle na podstawowym czerwonym tle czarne dendrytyczne wrostki tlenku manganu. Przezroczyste odmiany bardzo rzadkie. Oprócz biżuterii wykonuje się z niego również przedmioty artystyczne, a nawet okładziny ścienne (np. stacja metra w Moskwie).

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom serca.

RUBIN

Rubin jest kamieniem szlachetnym z grupy korundu, o barwie czerwonej w różnych odcieniach. Zawdzięcza swoją nazwę właśnie barwie (łac. ruberus). Najbardziej pożądaną barwą rubinu jest tzw. kolor gołębiej krwi, czyli czerwień z lekkim odcieniem niebieskawym. Rozkład barwy jest często nierówny, prążkowany lub plamisty. Substancją nadającą rubinowi kolor jest chrom, a w kamieniach o odcieniach brązowych również żelazo.

Po oszlifowaniu nabiera połysku niemal diamentowego. Jest (obok szafiru) najtwardszym minerałem po diamencie. Często występują w nim wrostki. Nie oznaczają one gorszej jakości, lecz wręcz przeciwnie - świadczą o autentyczności.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Strzelec.

Wspomaga leczenie i zapobiega osłabieniu paznokci, żylakom, rwie kulszowej.

SARDONYKS

Sardonyks jest kamieniem warstwowym, w którym warstwa dolna jest brązowa, zaś górna biała. Należy do grupy kwarcu.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Panna (24.08-23.09), Waga (24.09-23.10).

SERPENTYN

Serpentyn (łac. żmija) to kamień o barwie zielonej lub żółtawej, często plamistej. Jest wrażliwy na kwasy. Złoża znajdują się w Afganistanie, Chinach, Nowej Zelandii i USA.

SODALIT

Nazwa sodalit pochodzi od zawartości sodu. W jubilerstwie używane zwykle kamienie w odcieniach niebieskich, niekiedy z odcieniem fioletowym. Często poprzecinane są białymi żyłkami kalcytu.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Strzelec (23.11-21.12).

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom gardła.

SPINEL

W mineralogii pod pojęciem spinelu rozumie się całą grupę podobnych minerałów. Tylko nieliczne spośród nich mają wartość jubilerską. Występuje w barwach - czerwonej (najbardziej ceniony), żółtej, brązowej, niebieskiej, zielonej i czarnej.

Dopiero przed 150 laty spinel uznano za samodzielny minerał, wcześniej zaliczano go do rubinów. Występuje razem z rubinami i szafirami w złożach aluwialnych. Dwa największe spinele ważą po 520 kr i znajdują się w British Museum w Londynie. Wiele nazwanych rubinów, osadzonych np. w brytyjskich klejnotach koronnych, jest w rzeczywistości spinelami.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Strzelec (23.11-21.12).

SUGILIT

Sugilit to nowość na rynku. Fioletowy, przeświecający do nieprzezroczystego.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Wodnik.

SZAFIR

Nazwą szafir (gr. niebieski) określano niegdyś różne kamienie. W starożytności określano tak lapis lazuli. Około 1800 r. uznano, że szafir i rubin są korundami o jakości jubilerskiej. Początkowo nazwę szafir otrzymała tylko niebieska odmiana, pozostałym zaś kolorom (oprócz czerwonych rubinów) nadawano inne, mylące nazwy. Dziś pod pojęciem szafiru rozumie się wszystkie nieczerwone korundy o jakości jubilerskiej. Możemy podziwiać szafiry niebieskie, bezbarwne, różowe, pomarańczowe, żółte, zielone i fioletowe.

Przyporządkowany znakom Zodiaku - Bliźnięta, Panna.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom oczu, osłabieniu paznokci, żylakom.

SZMARAGD

Nazwa "szmaragd" pochodzi z j. greckiego (smaragdos) i oznacza zielony kamień. Barwa szmaragdowozielona, zielona, żółtawozielona, szklisty połysk.

Uchodzi za najszlachetniejszy kamień z grupy berylu. Jego zielony odcień jest na tyle niepowtarzalny, że nadano mu odrębną nazwę - szmaragdowy. Substancją nadającą mu barwę jest chrom.

Przezroczyste są tylko kamienie najwyższej jakości. Często szmaragd jest zmętniały na skutek inkluzji. Nie są one uważane za defekt, jeśli nie jest ich zbyt dużo.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Byk.

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, rwie kulszowej.

TANZANIT

Tanzanit (od nazwy państwa Tanzanii) należy do grupy zoisytu. Został wprowadzony na rynek przez firmę jubilerską Tiffany z Nowego Jorku. Barwa kamieni dobrej jakości jest ultramarynowa do szafirowej. W świetle lampy sprawia wrażenie bardziej ametystowej.

Jedyne złoże znajduje się w Tanzanii.

TOPAZ

Nazwa "topaz" nie była niegdyś stosowana konsekwentnie. Nazywano tak wszystkie żółte i żółtobrązowe, a niekiedy również zielone kamienie szlachetne.

Kamień zwany dziś topazem rzadko jest silnie zabarwiony, najczęściej - żółty z odcieniem czerwonawym, najbardziej wartościowy - różowy do czerwonawopomarańczowego. Inne barwy - bezbarwna, jasnoniebieska, fioletowa, jasnozielona. Kamień o połysku szklistym.

Znane są okazy o masie wielu kilogramów.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Lew.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom gardła, chorobom serca, żylakom.

TSAVORYT

Tsavoryt (tsavolit) to kamień z grupy granatu, odmiana grossularu. Odkryty został w 1974 r. w Kenii i Tanzanii. Barwa szmaragdowozielona.

TURKUS

Zwany też kalaitem (gr. ładny kamień), turkus oznacza turecki kamień, gdyż jego szlak handlowy wiódł niegdyś przez ten kraj. Barwy jasnoniebieska, niebieskozielona, jabłkowozielona. Czysta niebieska barwa jest rzadka, zwykle turkus poprzecinany jest brązowymi, ciemnoszarymi lub czarnymi żyłkami innych minerałów lub skał. Takie kamienie noszą nazwę turkusu matrycowego. Mają połysk woskowy lub matowy.

To kamień, który należy traktować delikatnie. Nie lubi wysokiej temperatury, mocnego światła, potu, olejów i kosmetyków, środków czystości używanych w gospodarstwie domowym oraz przesuszenia. Pierścionki z turkusami należy zdejmować nawet do mycia rąk!

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Strzelec.

Wspomaga leczenie i zapobiega chorobom serca, osłabieniu paznokci, dolegliwościom stóp, rwie kulszowej.

TURMALIN

Grupa turmalinu obejmuje szereg izomorficzny kryształów mieszanych.

Chociaż turmalin był już znany w starożytności w basenie Morza Śródziemnego, dopiero Holendrzy sprowadzili go na początku XVIII w. z Cejlonu do Europy. W zależności od barwy w handlu wyróżnia się następujące odmiany turmalinu: achroit (bezbarwny), rubellit (różowy do czerwonego), dravit (żółtobrązowy do ciemnobrązowego), verdelit (zielony), syberyt (fioletowoczerwony do fioletowoniebieskiego), schorl (czarny).

Jednobarwne turmaliny są bardzo rzadkie. Zwykle w jednym krysztale wymieszane są różne odcienie lub barwy. Jednobarwne są najczęściej kamienie niewielkie.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Waga (24.09-23.10), Koziorożec (22.12-20.01).

Wspomaga leczenie i zapobiega zapaleniu stawów, osłabieniu paznokci, chorobom trzustki.

TYGRYSIE OKO

Tygrysie oko to bardzo charakterystyczny kamień z grupy kwarcu. Powstał z kwarcowego sokolego oka wskutek wyparcia krokidolitu przez kwarc przy zachowaniu struktury pręcikowej. Złotożołtą barwę wywołuje żelazo. Migotliwość z przemieszczającym się światłem. Typowe prążkowanie, gdyż wrośnięte włókna są ukryte lub załamane. Kamień wrażliwy na kwasy. Barwa złotożółta, złotobrązowa.

W wysokich kaboszonach na powierzchni ukazuje się pas światła przypominający źrenicę tygrysa (stąd nazwa).

Przyporządkowane znakom Zodiaku: Bliźnięta (21.05-21.06).

Wspomaga leczenie i zapobiega bólom głowy, schorzeniom jąder, rwie kulszowej.

UNAKIT

Nieprzezroczysta skała granitowa z głównymi minerałami skałotwórczymi kwarcem i skaleniem oraz zielonkawym epidotem.

Kamienie szlachetne i ozdobne pochodzenia organicznego

AMONIT

Skamieliny to skamieniałe pozostałości istot żywych. Są atrakcyjnymi kamieniami wykorzystywanymi do celów jubilerskich. Szczególnie modne ostatnio są amonity - wymarłe morskie mięczaki.

BURSZTYN

Bursztyn (zw. sukcynitem, jantarem) jest skamieniałą utwardzoną żywicą sosny bursztynowej, powstałą przed 50 mln lat. Znajduje się kawałki przeważnie w kształcie kropli lub buł, o jednorodnej strukturze lub miseczkowatej budowie, często ze zwietrzałą skorupą. Zdarzają się bryły ważące ponad 10 kg. Obecne liczne pęcherzyki powietrza, drobne szczelinki lub rysy, często bursztyn jest mętny. Przeważają barwy żółta i brązowa. Niekiedy widoczne wrośnięte owady i części roślin oraz piryt.

Bursztyn jest wrażliwy na działanie kwasu, ługu, benzyny, a także alkoholu i perfum. Daje się podpalić zapałką, wydziela wówczas zapach przypominający kadzidło. Potarty szmatką elektryzuje się, przyciągając drobne cząsteczki. Połysk szklisty.

Największe złoża znajdują się na Półwyspie Sambijskim w Rosji, a także na dnie Bałtyku.

Przyporządkowany znakom Zodiaku: Lew (23.07-23.08).

Wspomaga leczenie i zapobiega zapaleniu stawów, osłabieniu paznokci, żylakom.

KORAL

Większość koralowców (nazwa pochodzenia greckiego) tworzy rafy, atole i ławice o gęsto rozgałęzionych pniach. Właśnie te szkielety, wytwarzane przez niewielkie polipy, wykorzystuje się jako materiał jubilerski. Wysokość pni średnio 20-40 cm, grubość gałązek do 6 cm.
Złoża: Morze Śródziemne, Morze Czerwone, Zatoka Biskajska, Wyspy Kanaryjskie, Archipelag Malajski, Japonia, Hawaje.

Barwy: czerwona, różowa, biała, czarna, niebieska. W stanie surowym kawałki korali są matowe, po wypolerowaniu mają połysk szklisty.

Korale są wrażliwe na wysoką temperaturę, kwasy i gorące kąpiele.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Skorpion.

Amerykanie obdarowują się koralową biżuterią z okazji 35. rocznicy ślubu.

MASA PERŁOWA

Nazwą "masa perłowa" (lub "macica perłowa") określa się najbardziej wewnętrzną, silnie iryzującą warstwę muszli niektórych małżów i ślimaków.

Najczęściej używa się macicy perłowej perłopławów. Podstawową barwą jest zwykle biel, w przypadku macicy perłowej z Tahiti - naturalnie ciemny kolor.

Lśniąca niebieskozielona macica perłowa małża uchowca (zwana Paua ) z Nowej Zelandii była przez Maorysów wykorzystywana do inkrustacji mistycznych rzeźb. Od pewnego czasu ta masa perłowa znajduje zastosowanie w świecie zachodnim, głównie do wyrobu modnej biżuterii. Ze względu na podobne efekty barwne jak w opalu (opalizujące barwy niebieska, zielona, fioletowa, zielonożółta), w handlu nazywa się ją "opalem morskim".

PERŁY

Perły są wytworem małżów (głównie z rodzaju Pteria - perłopław), rzadko ślimaków. Powstają z masy perłowej (macicy perłowej), której głównymi składnikami są węglan wapnia i rogowata substancja białkowa, która spaja minikryształy skupione koncentrycznie wokół jądra. Chociaż perły mają niską twardość, to jednak są bardzo mocne - w ręku nie da się ich rozgnieść.

Wielkość pereł waha się od główki szpilki do gołębiego jaja. Największa perła ma 5 cm długości, waży 454 kr i znajduje się w muzeum w Londynie. Posiadają typowy połysk perłowy, zwany "orientem". Barwy własne pereł są różne w zależności od gatunku małża i rodzaju wody: biała, różowa, srebrna, kremowa, złota, zielona, niebieska i czarna.

Perły tworzą się w małżach słonowodnych, niektórych małżach słodkowodnych, sporadycznie również w ślimakach. Stanowią reakcję na ciało obce, które wniknęło między muszlę małża a jego płaszcz lub do wnętrza płaszcza.

Perły naturalne (zwane też prawdziwymi) to te, które powstały w przyrodzie bez udziału człowieka, zarówno w morzu, jak i w wodach słodkich. Rosnący popyt na perły doprowadził jednak do tego, że zaczęto masowo hodować perłopławy. Takie perły nie są imitacją, lecz produktem naturalnym, chociaż powstałym przy współudziale człowieka. Dziś perły hodowlane stanowią ponad 90% handlu perłami. Farmy hodowlane zakłada się zarówno w morzu, jak i w jeziorach.

Pielęgnacja pereł. Ponieważ powstały z substancji organicznej, perły podlegają zmianom, zwłaszcza wysychaniu. Perły więc "starzeją się" i mają ograniczoną długość życia. Początkowo stają się matowe, następnie pękają, aż wreszcie zaczynają się łuszczyć. Ich długość życia to ok. 100-150 lat, są jednak perły, które mają kilkaset lat i są w doskonałym stanie. Z pewnością zależy to od ich pielęgnacji. Szkodzą im zarówno susza, jak i znaczna wilgotność. Są wrażliwe na kwasy, pot, kosmetyki i lakier do włosów. Ich życie może przedłużyć pielęgnacja u specjalisty.

Przyporządkowany znakowi Zodiaku - Rak.

Wspomagają leczenie i zapobiegają osłabieniu paznokci, żylakom, rwie kulszowej.

NAŚLADOWNICTWO KAMIENI SZLACHETNYCH I OZDOBNYCH

Naśladownictwo kamieni szlachetnych nie jest zabronione. Imitacje muszą jednak nosić nazwy wskazujące na ich nieautentyczność.
Istnieją różne formy naśladownictwa kamieni: kamienie wyglądające podobnie (imitacje), kamienie złożone oraz kamienie wyprodukowane metodami sztucznymi (syntetyki).

Imitacje. Najbardziej chyba znaną imitacją jest strass - rodzaj szkła, które służyło od 1758 r. jako namiastka diamentu. Obecne szklaną biżuterię imitującą kamienie szlachetne produkuje się w Czechach (Jablonex), Austrii i Niemczech. Do produkcji modnej biżuterii używa się taniego szkła płaskiego, do imitacji bardziej wartościowych kamieni szlachetnych - silnie załamującego światło szkła ołowiowego (kryształowego). Również porcelana, emalia, żywice oraz tworzywa sztuczne służą naśladownictwu kamieni. Wszystkie imitacje mają zwykle tylko barwę danego kamienia; inne właściwości, takie jak twardość czy ogień, nie dają się imitować w sposób zadowalający.

Złożone kamienie szlachetne - popularny sposób naśladownictwa kamieni. Jedna część może być wykonana z prawdziwego kamienia szlachetnego, zaś druga ze szkła, folii lub tworzywa sztucznego. Niekiedy składa się również dwa kawałki naturalnego kamienia szlachetnego w jeden większy kamień. Kamienie dwuczęściowe noszą nazwę dubletów, a trzyczęściowe - trypletów. Starannie złożone kamienie często trudno rozpoznać, szczególnie, jeśli spoiny przebiegają na linii oprawy.

Kamienie syntetyczne. Otrzymuje się je na szeroką skalę metodą hodowania kryształów przez krystalizację z substancji stopionej (metodą Verneuila). W wysokiej temperaturze przetwarza się tlenek glinu z dodatkami barwiącymi. Otrzymuje się tzw. gruszkę (do 8 cm grubości i kilkudziesięciu cm wysokości), która wprawdzie nie posiada wyraźnych powierzchni krystalicznych, ale jej wnętrze jest identyczne, jak naturalnego kryształu. Gruszki tnie się i szlifuje, tak jak naturalne kamienie.
Duże syntetyczne kryształy można też hodować metodą wyciągania, opracowaną przez polskiego chemika J. Czochralskiego.
Są metody syntezy diamentu, jednak zbyt drogie do produkcji kamieni szlachetnych. Do celów przemysłowych syntezy te niekiedy stały się nieodzowne.
Dziś nie istnieje już kamień, którego nie dało by się sztucznie naśladować. Zależy jedynie od kosztów, czy metoda wejdzie na rynek na szeroką skalę.
Kamienie rekonstruowane i rekrystalizowane również zalicza się do syntetyków. Są to kamienie, które zostały stopione, spieczone lub sprasowane w większe formaty z drobnych okruchów lub proszku prawdziwych kamieni. Najczęściej tak wytwarza się bursztyn, hematyt, koral, lapis lazuli, malachit i turkus.
Syntetyki nie posiadające naturalnego wzorca. Kamienie, które nie mają odpowiednika w przyrodzie, lecz własnościami przypominają kamienie szlachetne i wykazują szczególnie korzystne własności optyczne, zalicza się również do kamieni szlachetnych. Ideą ich twórców była chęć połączenia w jednym kamieniu możliwie wielu dobrych własności, a na dodatek oferowanie ich po niskiej cenie. Takie kamienie muszą, wg ustaleń międzynarodowych, bez wątpliwości i dwuznaczności zawierać prawidłową nazwę materiału, a ich nazwy handlowe nie nawiązywać do nazwy kamienia szlachetnego. W rzeczywistości jednak bywa inaczej - choćby nazwa cyrkonia, sugerująca podobieństwo do cyrkonu.